Ruim tien jaar werkte het ontwerpteam van bureau Merk X, waaronder SVP-partner Gideon de Jong in de rol van bouwkundig architect, aan de restauratie en herinrichting van ‘Het Groote Museum’ van de Amsterdamse dierentuin Artis. In mei 2022 opende het zijn deuren voor bezoekers van alle leeftijden.
Het tegenwoordige Rijksmonument werd halverwege de 19de eeuw gebouwd naar ontwerp van Johannes van Maurik. Opmerkelijk voor het gebouw is onder meer de dubbele balklaag die de grote overspanning van de zalen mogelijk maakte zonder ondersteunende kolommen. Nadat het museum in 1947 sloot, werd het verwaarloosd. Rond 2005 werd besloten dat het oudste museumgebouw van Amsterdam een grondige restauratie en herinrichting verdiende.
Doordat de museumzalen niet meer werden gebruikt, zijn ze voor een groot deel ongeschonden gebleven. Dat leverde diverse ‘cadeaus’ op zoals het interieur met de originele vitrinekasten. Het huidige ontwerp zorgt niet alleen voor eerherstel van de destijds vernieuwende constructieve en ruimtelijke kwaliteiten, maar voegt daaraan de 21ste-eeuwse context toe.
In 2017 startte de uitvoering. Het team boog zich over grote structurele opgaven, zoals de onderkeldering om het gebouw klaar te maken voor toekomstige bezoekersstromen en diverse voorzieningen te herbergen. Maar ook de bijzondere, ernstig beschadigde dubbele trap werd hersteld. De details waren net zo belangrijk als de grote constructieve ingrepen. Hierbij kun je denken aan de aanpassing van de historische kroonluchters in de ontvangstzalen en het aanvullen van ontbrekende kleine leeuwenkopjes in de spijltjes van de monumentale trap. Met veel geduld is de oude verflaag schoongemaakt, maar niet overschilderd om het oude patina te bewaren. Het museum is nu een bijzondere mix tussen toen en nu en een bezoek meer dan waard.
Uitgebreide informatie via de website van Merk X.
