Landschappelijk wonen

We zijn niet onbescheiden als we zeggen dat een groot deel van de woonwijken die na 1984 gebouwd zijn, tot het SVP-erfgoed behoord. Geen van die wijken is hetzelfde, want iedere locatie en iedere bewoner verdient onze hernieuwde vakkennis en frisse inzet. Wel leerden we in die bijna 40 jaar steeds een beetje bij. Ervaring die we graag inzetten om een nieuwe woonomgeving wéér beter te maken, of het nou om een herstructurering, stedelijke inpassing, uitbreidingslocatie of misschien wel een heel nieuwe woonvorm gaat.

Durf bijzonder te bouwen

Woningbouw is komende jaren de grootste bouwopgave van Nederland, zoveel is duidelijk. Maar van wonen in een kiloknaller aan eenheidsworsten wordt niemand beter. Is ook helemaal niet nodig. Wij weten hoe een bijzonder plan niet ten koste van snelheid of betaalbaarheid hoeft te gaan. Liever voegen we met onze woningbouwplannen waarde toe. Een maatpak dat past bij de opgave, de locatie, de politieke omstandigheden, de initiatiefnemer en vooral bij een specifieke doelgroep, want we doen het uiteindelijk voor de toekomstige bewoners. Een woonwijk niet voor iedereen, maar voor iedereen die daarvoor kiest. Bewoners hebben wat over voor hun specifieke woonwens. Zo heeft in onze landschappelijke woonomgevingen niemand een grote privétuin, in ruil voor natuur tot aan de voordeur en het terras. In het buurtschap Crailo in ‘t Gooi (waar de auto vaak heilig is) zijn bewoners bereid op afstand te parkeren om te kunnen wonen in een heidelandschap. Een doelgroep die onzichtbaar was omdat hun woonmilieu domweg nog niet gebouwd was. We zeggen het steeds: durf specifiek te bouwen. Daar worden we allemaal - ook de natuur - beter van.

Natuurinclusief is niet exclusief  

Steeds meer mensen zijn op zoek naar een bewuste balans tussen wonen en werken. Thuiswerken maakt de trek naar buiten alleen maar populairder. Is verhuizen niet de conclusie, dan is verhuizen wel de aanleiding voor een natuurlijkere leefstijl. De rust, vrijheid en beweegmogelijkheden die natuur biedt blijken voor mensen uit allerlei woonprofielen aantrekkelijk; van penthouse tot rijtjeswoning en van startend gezin tot pensionado. Andersom is ook de zorg en de verantwoordelijkheid voor onze natuur een mentaliteit die onder Nederlanders van huur tot duur leeft. Een natuurinclusieve woonwijk, zoals bijvoorbeeld Olstergaard, is wat SVP betreft dus ook inclusief qua mensen. Wonen in het groen is niet voor iedereen, maar voor iedereen die wil.

Olstergaard in een vogelvlucht

Natuur is ook programma

Natuur is niet het decor waarin woningen kunnen schitteren. Groen is niet de onderlegger waarop je een wijk bouwt. Volgens SVP is het landschap net zo goed programma zoals wonen, werken, parkeren en voorzieningen dat zijn. Soms neemt de bouw van nieuwe natuur zelfs de grootste oppervlakte van een plan in. Groen is een gelijkwaardig en op zichzelf staand doel. En dus ontwerpen we voor de natuur zoals we dat voor een mens doen. Hoe kunnen we dit landschap verbeteren? Hoe behouden en beheren we heide? Hoe wordt het een thuis? In ons plan voor Crailo hebben we, naast woonmilieus voor mensen, dus ook ecosystemen voor (bijna verdwenen) diersoorten ontworpen. Want natuur is ook programma.

Een groene wijk ontwerp je vanuit de woningplattegrond

Bouwen in het landschap vraagt om een aanpak waarin vanaf de start alle disciplines aan tafel zitten. Niet eerst een stedenbouwkundige opzet maar direct ook de woningtypologie en plattegrond ontwerpen, vanuit het omringende landschap. De beleving van dit landschap staat in iedere ruimte centraal, want wie in de natuur woont, ervaart die liefst overal in huis. Op Woonzorglandgoed De Trappenberg is in elk appartement de overgang van binnen naar buiten naadloos, en is er vanuit elke kamer zicht op groen. Alzijdig bouwen is een oplossing, de natuur zelf heeft ook geen achterkant. Dit pleit voor direct een integrale aanpak, en dat zeggen we niet omdat ons bureau zowel architectuur als stedenbouw onder een dak heeft.

Woonzorglandgoed De Trappenberg

Landschappelijk wonen vraagt inzet van alle partijen

Landschappelijk wonen is wonen met de auto op afstand en meer fietsen of lopen. Dit vraagt inzet van gemeentes om af te wijken van hun gangbare parkeernorm en in te zetten op deelmobiliteit. Onderhoud en beheer van groene wijken past niet binnen het standaard gemeentelijk handboek en vraagt een andere aanpak ten aanzien van beheer. In de wijk Stadstuin in Amersfoort hebben we het onderhoud en beheer van de wijk voor de komende 50 jaar al geregeld. Ook voor verlichting en veiligheid is een andere benadering nodig. Zo definiëren we in Crailo een speeltuin als sport in de natuur, zodat je mag spelen zonder verplichte rubber tegels en een splinter in de vinger niet als ‘onveilig’ bestempeld wordt.

Stadstuin in Amersfoort

Groen wonen vraagt om lef bij ontwikkelaars want dit is immers geen ‘proven concept’ . Bouwen voor specifieke woonwensen vraagt van een ontwikkelaar om het vinden van specifieke kopers en huurders. Zolang je je daarvan bewust bent, is het vermarkten niet moeilijker. Het duurt zelfs niet langer; landschappelijke woonwijken worden steevast overvraagd. Wel is er in de verkoopfase meer te regelen, zoals het privaatrechtelijk vastleggen van regels voor behoud van de geboden meerwaarde. We helpen er graag bij. Complexe processen, daar zijn wij goed in.

Schuiven met balans tussen bebouwing en natuur

Is een vrijstaande villa in het groen ieders woonwens? Spelen met blokjes bebouwing op een grote plattegrond is één van de uit jarenlange ervaring met participatie ontwikkelde methodes om bewoners tot keuzes te helpen. Vrijstaand strooigoed betekent dat er geen bos meer overblijft, is dat de gewenst? Iedere opgave en locatie leidt tot een andere keuze in de dialoog tussen bebouwing en landschap. Naast de bescheiden maat van de mens moet een plan zich ook verhouden tot de enorme schaal van een landschap. Het proces creëren waarin die keuzes weloverwogen genomen kunnen worden, dat zien wij als onze taak. En dat lukt uiteindelijk altijd.

Nobelhorst

Uitbreiden in het groen, maar niet zomaar

Om de nood uit woningnood te halen bouwen we binnen 10 jaar tijd één miljoen woningen. Maar waar dan precies? Verdichten binnen de bebouwingsgrenzen is het devies. Maar eerlijk gezegd, wij denken niet dat dat de enige weg is. Waar de vraag naar woningen groot is, is uitbreiden best een optie. Mits op een manier die het bestaande verbetert en waarde toevoegt. Geen generieke rijtjeswoningen, maar zorgvuldig voortbouwen op wat er is, compact en integraal. Niet het landschap slechts ‘gebruiken’ maar tegelijk bijdragen aan de landschappelijke opgaven van nu: het zuiveren de bodem, het versterken de  biodiversiteit, zorgen voor het vasthouden van water en het opwekken van energie. We hebben altijd oog voor de mogelijke bijdrage aan het grotere geheel van de specifieke locatie. Zo bouwen we het juiste op de juiste plek. Daar durven wij ook in een uitbreiding trots op te zijn.

Wil je meer weten over dit onderwerp?

In de buurten en wijken van Manon wordt heel gelukkig gewoond! Ze is een zeer ervaren stedenbouwkundige met een groen hart. Het ontwerp en de uitvoering van landschappelijke leefomgevingen zijn bij Manon in goede handen. Zij maakt zich altijd hard voor een fijne toekomstbestendige plek voor bewoners.

Vragen? Of juist ideeën waarover je met ons wilt sparren? Neem contact op met Manon!

Manon Witbraad
Stedenbouwkundige
STUUR MIJ EEN BERICHT