Huisvesting voor ouderen

Help, Nederland vergrijst! Over twintig jaar is het aantal 65+'ers met meer dan 40% toegenomen. Het aantal 80+'ers neemt nog sterker toe. Naar schatting zijn er in 2040 1,6 miljoen mensen die 80 jaar of ouder zijn, dat is twee keer zoveel als nu (bron Ministerie BZK). Kortom er liggen grote maatschappelijke opgaven op het gebied van huisvesting én zorg. Aangezien ons hart sneller gaat kloppen van complexe uitdagingen, zien wij kansen om interessante en duurzame leefomgevingen te maken waarin ouderen prettig, veilig en gezond kunnen wonen.

Een nieuwe opgave: ruimtelijk, organisatorisch én sociaal ontwerpen

Het debat over huisvesting voor ouderen benadrukt twee primaire uitdagingen: een tekort aan zorgverleners en toenemende financiële druk, naast het gebrek aan aantrekkelijke huisvesting voor ouderen die een nieuwe levensfase in gaan. Daarnaast groeit de zorg over vereenzaming onder ouderen, die verlangen naar gezelschap en gemeenschapszin. Het besef dat verandering noodzakelijk is, biedt een unieke kans om gemengde buurten, groene leefomgevingen en duurzame woningen te ontwerpen die deze uitdagingen aanpakken.

We erkennen de diversiteit binnen de ouderenpopulatie en geloven dat gezond ouder worden begint met voldoende beweging, ontmoeting en voldoende uitdaging. Door activiteiten en groene ruimtes te integreren, bevorderen we een gezonde levensstijl. Onze aanpak richt zich op het mixen van verschillende doelgroepen, zowel in leeftijd als vitaliteit. Door minder en meer vitale ouderen samen te brengen, en zelfs verschillende leeftijdsgroepen te mengen, creëren we een dynamische en ondersteunende omgeving.

In onze plannen staan diverse oplossingsrichtingen centraal. Van het ontwikkelen van gemengde woonwijken tot het aanbieden van diverse activiteiten en voorzieningen, streven we naar een inclusieve en levendige leefomgeving. We geloven dat deze aanpak niet alleen de huisvestingsproblematiek voor ouderen adresseert, maar ook bijdraagt aan een meer verbonden, duurzame en gezonde samenleving.

Zorg op maat, hoe ontwerp je dat?

Mixen is het nieuwe toverwoord. We creëren een goede balans tussen voorzieningen en verschillende woontypologieën. En natuurlijk doet een gezonde en groene omgeving mee in de mix. Mixen op gebieds- en gebouwniveau zorgt ervoor dat je prettig kunt wonen en niet eindeloos blijft verhuizen, omdat je op elk gewenst tijdstip de zorg kunt krijgen die bij je past. Misschien eerst vanuit je woonomgeving, van je buren of van je kinderen. Maar later ook professioneel van een zorgorganisatie.

Op de beelden hieronder een impressie van de nieuwe huisvesting rondom het te renoveren sanatorium De Trappenberg. Een mooi voorbeeld van gezond ouder worden waarin vitale en minder vitale ouderen samenleven in een prachtig landschap. De groene omgeving stimuleert een actieve leefstijl en zorg op maat is vanzelfsprekend.

Trappenberg vogelvlucht beeld
Trappenberg impressie

One size fits nobody

Niemand wil naar een grootschalig en anoniem bejaardentehuis verhuizen. Om de overstap naar een kleinere woning makkelijker te maken, is kleinschaligheid en een menselijke maat en schaal het credo. Je deelt een woonomgeving met gelijkgestemden, maar hebt ook je eigen plek. Bovendien is het belangrijk dat je woning aansluit bij jouw wensen. Voor de één zal dat een appartement zijn, maar een ander wil liever iets anders. Daarom ontwerpen we verschillende typologieën zoals bijvoorbeeld 'gestapelde bungalows' waar de buitenruimte, waar veel senioren waarde aanhechten, groter kan zijn. De door ons ontworpen woningen voelen als een fijne jas zodat je oude woning achterlaten een stuk makkelijker wordt.

Gezond ouder worden én fijn wonen in de Schoolstraat in Leerdam. Foto: Sjaak Henselmans

Samen oud worden

Een leefomgeving die uitnodigt tot bewegen en ontmoeten draagt eraan bij dat ouderen langer zelfstandig en gelukkig kunnen blijven wonen. Het is dus belangrijk om niet alleen de woning maar ook de woonomgeving te ontwerpen. De door ons ontworpen omgeving nodigt uit tot beweging en activiteit en dat stimuleert tegelijk ontmoeting. En zodra je gezondheid beperkingen oplevert, kun je ook heel dicht bij huis een ommetje maken.

In het door ons ontworpen woon-zorgcomplex in Zeewolde kun je het gebouw ervaren als een thuis in de wijk, maar ook op een andere manier beleven naarmate je ouder wordt. Als fitte en vitale oudere kun je lekker de wijk in. Als je later minder mobiel wordt, kun je over de met elkaar verbonden galerijen een veilig en overzichtelijk rondje lopen in het gebouw, terwijl je uitkijkt op de groene binnentuin.

Binnenhof van het woon-zorgcomplex in Zeewolde
Schema van de binnenhof

Dé oudere bestaat niet 

De diversiteit in de groep ouderen is groot. Ieder heeft eigen voorkeuren en de gezondheid verschilt ook van per persoon tot persoon. Dus verschillen de woon- en zorgwensen óók. Een snelle ronde langs de ontwerpers van SVP levert direct een aantal dilemma’s op waar onze eigen ouders mee worstelen. Bekijk het filmpje waarin onze collega's hun ervaringen vertellen.

Hoe willen ouderen wonen? We vragen het de senioren zelf

Natuurlijk betrekken we de senioren zelf bij de vraag: hoe wil je wonen? Voor ons project Eiland Leerdam ontwerpen we duurzame en levensloopbestendige appartementen. Wekelijks wordt een 'werkatelier 'georganiseerd zodat de belanghebbenden gedurende het ontwerpproces kunnen blijven meedenken en het proces kunnen volgen.

Architect Marjon Mors in Leerdam tijdens het werkatelier met bewoners

Alibi om te plakken

Als je ouder wordt dan wordt je wereld vaak kleiner. De mensen om je heen vallen weg en als je partner overlijdt dan ligt eenzaamheid op de loer. Je bent gehecht aan je zelfstandigheid maar je wilt ook contact met andere mensen. Wij vinden het belangrijk om ontmoeting te stimuleren en nieuwsgierigheid naar anderen aan te moedigen.

Bij Woonzorglandgoed De Trappenberg besteden we veel aandacht aan het thuisgevoel en elkaar ontmoeten. Door bewoners in de entreehal herinneringen te laten etaleren hopen wij interesse in elkaar te stimuleren en ruimte te bieden voor het vertellen van verhalen. Deze mensen zitten immers vol met rijke herinneringen.

De expositiewand met kijkgaten nodigt uit tot ontdekken en levert zeker onderwerp voor een gesprek.
Gideon de Jong
Partner | Architect
STUUR MIJ EEN BERICHT